Dzień dobry,

mam pytanie na temat zasadności postawienia przecinka w zdaniu w artykule opublikowanym na portalu Trojmiasto.pl, który traktuje o dawcach szpiku kostnego.

Zdanie brzmi: „Już prawie 1 tys. osób w regionie podzieliło się cząstką siebie, ratując życie drugiej osobie walczącej z nowotworem krwi”.

Czy zdanie tak sformułowane nie sugeruje, że obydwie osoby – dawca i biorca – walczą z nowotworem krwi? Czy nie powinniśmy postawić przecinka pomiędzy „osobie” a „walczącej”?

Dzien dobry Panu!
Jestem uczniem jednego z warszawskich liceów. Wszedłem z jednym z naszych nauczycieli w konflikt w kwestii poprawności pewnego wyrażenia. Nauczyciel ten za najbardziej wiarygodne dla niego źródło informacji dotyczące języka polskiego podał pańskie nazwisko. Zatem, aby rozwiązać nasz spór: czy w zdaniu „Dziś jest piąty luty” poprawna jest forma piąty luty? Czy może brzmieć ona powinna piąty lutego?
Z poważaniem,
Artur Kuzma

Szanowni Państwo!
Gdzieś w poradni znalazłem opinię, że prawidłowe są formy między jednym a drugim oraz między jednym i drugim. Czy któraś jest staranniejsza, bardziej polecana? Pierwsza ma tę przewagę, że pozwala na konstrukcje typu między domem i ogrodem a stawem.

Pozdrawiam
Marcin Nowak

Dzień dobry,
jak należy zapisywać słownie godziny pomiędzy północą (włącznie) a 0:59? Dla ścisłości nadmienię, że chodzi o styl „oficjalny”, tj. analogiczny do np. piętnasta trzydzieści trzy.

Dzień dobry,
bardzo zależy mi na wyjaśnieniu sporu dotyczącego stosowania wyrażenia Wasza Magnificencja i Jego Magnificencja w liście wysokiego urzędnika państwowego na inaugurację roku akademickiego. List odczytany jest na uroczystości inauguracji.
Przytaczam sporny fragment:

Wasza Magnificencjo,
Wysoki Senacie,
Szanowna Społeczności Akademicka,
dziękuję za zaproszenie na inaugurację roku akademickiego 2018/2019 w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu. W dniu, w którym uroczyście rozpoczynacie Państwo kolejny etap działalności Uczelni, pragnę przekazać Jego Magnificencji, Wysokiemu Senatowi, kadrze naukowo-dydaktycznej i wszystkim, którzy współtworzą społeczność akademicką, wyrazy szacunku i zapewnienia o mojej pamięci.

Wątpliwość dotyczy wyróżnionych wyrazów. Według mnie zaimek Jego stosujemy tylko wtedy, gdy mówimy o rektorze podczas jego nieobecności, natomiast w sytuacji, w której odczytywany jest ten list, gdy na sali siedzi rektor, w tekście listu także powinno być pragnę przekazać Waszej Magnificencji…

Czy się mylę? Czy możliwa jest taka interpretacja, że w tytule zwracamy się do poszczególnych osób i grup, a w tekście mówimy o nich w trzeciej osobie?
Dodam jeszcze, że w dalszej części listu stosujemy zwrot Szanowni Państwo, życzę…
I jeszcze jedno pytanie: wiem, że powinno się zwracać Magnificencjo lub Panie Rektorze.
Czy zwrot w liście Magnificencjo Panie Rektorze lub Magnificencjo Księże Rektorze jest błędem?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Czytelniczka

Od dłuższego czasu chodzi mi po głowie pytanie, na które do tej pory nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi w internecie. W jaki sposób należy zapisywać liczebniki porządkowe? Chodzi mi konkretnie o ten przykład:

dziewiętnaste piętro = 19. piętro czy też 19-te piętro
dziewiętnastego piętra = 19. piętra czy też 19-go piętra
na dziewiętnastym piętrze = na 19. piętrze czy też na 19-ym piętrze?

Byłbym ogromnie wdzięczny za pomoc w rozwiązaniu mojego problemu.

Z poszanowaniem
M.L.

Szanowni Państwo,
A.D. znaczy w roku Pańskim lub roku Pańskiego. W jakim przypadku czyta się liczbę określającą rok?
1. Anno Domini dwa tysiące szóstym (bo: w roku pańskim dwa tysiące szóstym)?
2. Anno Domini dwa tysiące szóstego (bo: roku pańskiego dwa tysiące szóstego)?
3. Anno Domini dwa tysiące sześć?
Domyślam się, że najlepiej będzie jak w (3), ale co z (1) i (2) – błędne czy dopuszczalne jako oboczne warianty?

Mam pytanie odnośnie zapisu dat, a dokładnie chodzi mi o zapis lat. Z tego co wiem, tylko dwie ostatnie cyfry mają postać liczebników porządkowych. Np. w roku tysiąc dwadzieścia [chyba dwieście – Red.] pięćdziesiątym piątym. W przypadku roku 2000 powiemy: w roku dwutysięczym, a w 2002 – w roku dwa tysiące drugim. Moje pytanie brzmi: czy możliwe jest powiedzenie: w roku dwu tysięcznym drugim?? Czy trzeba pozostać konsenkwentnym i odmieniać tylko ostatnie dwie cyfry?

Począwszy od 5 wzwyż jest wyraźna zależność liczebników porządkowych od głównych: pięć – piąty, sześć – szósty, siedem – siódmy, osiem – ósmy… To kreskowane ó w wyrazach szósty, siódmy, ósmy – jest odmienne, wymienia się na e lub o w odpowiednim liczebniku głównym. Tę samą wspólność rdzenia czuje się w parze trzy – trzeci, ale brak jej w przypadku liczebników 1, 2 i 4. Ta trójka (albo ta czwórka) psuje cały porządek. Dodatkowo w parach dwa – drugi oraz cztery – czwarty zgadzają się pierwsze (a nie zgadzają dopiero drugie) głoski – i nie tylko jest to intrygujące, ale dodatkowo może sprawiać trudność ortograficzną, jeśli się zbyt mocno pokojarzy drugi z dwa czy dwoje (takie silne skojarzenie obserwuję u swojego dziecka, które notorycznie chce pisać drógi, uzasadniając to właśnie tym).
Chciałbym spytać o etymologię liczebników porządkowych. Czy to tylko zbieg okoliczności (te pierwsze głoski), czy rzeczywiście istnieje etymologiczne powiązanie wewnątrz par dwa – drugi i cztery – czwarty?

Zwrot 100. rocznica jest dla mnie zrozumiały (upamiętnienie wydarzenia, które zdarzyło się dokładnie 100 lat temu, np. 100. rocznica odzyskania niepodległości), a także  100 lat (upamiętnienie okresu, w którym coś trwa, np. 100 lat wolnej Polski). Natomiast co dokładnie świętuje zwrot 100-lecie:  czy wydarzenie sprzed 100 lat (np. 100–lecie urodzin), czy coś trwającego (np. 100-lecie teatru). A może oznacza jedno i drugie?

Z poważaniem

Marcin Hippe